Jednoroczna lub wieloletnia trawa z płożącymi się pędami. Również w odrostach tworzone są źdźbła z kwiatostanami. Typowa trawa dla terenów wilgotnych, podmokłych i zalewowych. Spotykana na łąkach i pastwiskach, na których okresowo w nieckach gromadzi się woda. Wypas zwierząt sprzyja rozprzestrzenianiu. W miejscach mokrych wyczyniec kolankowy tworzy gęste darnie. Trawa jest wprawdzie jedzona przez bydło i konie, jednak plony są niskie. Owce unikają dolnych części rośliny ze względu na uwarunkowany miejscem jej występowania zapach zgnilizny. Ogólnie wartość użytkowa rośliny jest niewielka, wartość pastewna z oceną 3(wg Klappa) – niska. Często w miejscach występowania wyczyńca kolankowego istnieje niebezpieczeństwo motylicy.
| Liść | Najmłodsze liście zwinięte, pochwa liściowa niezrośnięta i nieomszona. Blaszka liścia otwarta i dość krótka. Kolor sinawozielony, strona wierzchnia silnie rowkowana i w kształcie rynienki. Języczki liściowe długie i białe, od połowy zwężające się. Brak uszek liściowych. |
| Źdźbło | Rosnące na wys. ok. 20–40 cm, wyraźnie załamane. Płożące się do pierwszego węzła. Możliwe ukorzenienie się w pierwszym węźle. |
| Kwiatostan | Wiechy i kłoski podobnie, jak u wyczyńca łąkowego, jednak znacznie mniejsze. Jednokwiatowe, owalne, z ościami. Plewa zrośnięta tylko u podstawy. Plewka dolna z głęboko osadzoną ością. |
| Owoc | Ziarniak, dł. 3 mm, otoczony obiema plewami, otwartymi u góry i omszonymi. Delikatna plewka dolna otacza nasionko. Brak plewki górnej. MTN: 0,5–0,7 g. |