Wieloletnia, tworząca gęste kępy trawa wysoka. Wiosną wypuszcza okresowo pędy. Źdźbła osiągają długość od 50 do 100 cm. Okres kwitnienia trwa od czerwca do sierpnia. Śmiałek darniowy rośnie przede wszystkim na wilgotnych i podmokłych użytkach zielonych oraz w rowach, na brzegach i w wilgotnych lasach. Prawie w ogóle nie występuje na terenach suchych. W jednakowym stopniu wrażliwy na powodzie, jak i na stałą wilgoć. Śmiałek darniowy posiada opinię najgorszego z chwastów na trwałych użytkach zielonych. Z powodu ostrych i twardych liści unikany jest przez bydło i może się bez przeszkód rozprzestrzeniać. Tworzenie nasion może być powstrzymane przez stałe koszenie. Odpowiednio niska jest również jego wartość pastewna – ocena 3 wg Klappa. Kępy w młodym stanie wygryzane są raczej przez konie niż przez bydło.
Cechy botaniczne
| Liść | Najmłodsze liście złożone, pochwa liściowa niezrośnięta i gładka. Blaszka liścia otwarta, z najczęściej 7 bardzo wyraźnymi, szorstkimi rowkami i ostrymi brzegami. Liście nieomszone, ciemnozielone, jaśniejsze pomiędzy rowkami. Języczek liściowy długi i gruby, zwężający się, rozcięty i biały. Brak uszek liściowych. |
| Źdźbło | Z kęp z ciasno stojącymi pędami rozwijają się źdźbła dł. od 50 do 100 cm. |
| Kwiatostan | Zwisająca niekiedy wiecha osiąga długość do 20 cm. W dolnej jej części znajduje się 5 i więcej odgałęzień. Liczne względnie małe kłoski dł. 3-5 mm i przeważnie 2 kwiaty. Plewki dolne krótsze niż plewy, z podstawy wychodzi ość, która w ogóle nie wystaje z kłoska. |
| Owoc | Ziarniak pokryty delikatnymi srebrnoszarymi plewami. Plewka dolna ucięta u góry i ząbkowana z delikatnie ząbkowaną ością. Może być ona prosta, zakrzywiona bądź załamana. Łodyżka długa pokryta białymi włoskami. Prześwitujące brązowe nasionko. MTN 0,2–0,3 g. |